Opgaaf werkelijk rendement

Beschrijving

Met deze rekentool bereken je het werkelijk rendement van je vermogen. Als je het fictief rendement invult dat op je belastingaanslag staat, dan maakt dit Excel-sjabloon snel een vergelijking. Je krijgt automatisch een aanbeveling wat verstandig is om te doen. Wel of niet insturen?

Waarom het werkelijk rendement van je vermogen berekenen?

De Hoge Raad heeft een aantal uitspraken gedaan over het berekenen van het voordeel uit sparen en beleggen (box 3). In plaats van het voordeel uit sparen en beleggen dat uitgaat van een fictief rendement, mag je ook belasting betalen over het werkelijk rendement. Met dit Excel-sjabloon bereken je jouw werkelijk rendement van je vermogen.

Begin met 2022!

In 2022 daalden beurzen, werd goud minder waard en steeg de rente waardoor obligaties in waarde daalden. Het forfait op beleggingen en overige bezittingen waarmee is gerekend bedroeg 5,53%, terwijl het gemiddeld rendement op aandelen -7% tot -12% was.

Wanneer heb je recht op belastingteruggave?

Je hebt recht op belastingteruggave als je meer belasting hebt betaald dan het geval zou zijn als er gerekend zou worden met het werkelijk rendement. Dien dus het formulier Opgaaf werkelijk rendement in als het werkelijk rendement op je vermogen lager is dan het fictief rendement.

Dit lees je terug in de in maart 2025 gepubliceerde Wet Tegenbewijsregeling box 3. Dit betreft de jaren vanaf 2017, als je tijdig bezwaar hebt aangetekend, en anders 2021 tot en met 2027.

Wat zijn de rekenregels?

Let op!
Bij het werkelijk rendement houdt de Belastingdienst geen rekening met het heffingsvrij vermogen.

De volgende rekenregels gelden:

Hoe werkt de template Opgaaf werkelijk rendement?

Het rekenmodel is vrij simpel. Je bent het meeste tijd kwijt aan het verzamelen van alle gegevens. Maar zeker in 2022 kan je dit een groot voordeel opleveren. Als je alles invult krijg je keurig een totaaloverzicht zodat je meteen een goede inschatting kunt maken waar je aan toe bent.

Instellingen

Kies eerst het jaar waarvoor je opgaaf werkelijk rendement wilt doen (2017 t/m 2027). Neem dan het (gezamenlijk) fictief rendement over uit de brief met het onderwerp ‘U mag uw werkelijk rendement over het belastingjaar aan ons doorgeven’.

Als je wilt weten wat je (mogelijk) terugkrijgt? Vul dan ook de betaalde box 3 belasting in.

Daarna begin je met het invullen van de verschillende vermogensbestanddelen. De laatste kolom bevalt telkens het berekende werkelijk rendement.

1. Bankrekeningen

Begin met het invullen van de bankrekeningen. Dat zijn betaal- en spaarrekeningen. Vul ook je aandeel in het vermogen van een vereniging van eigenaren (vve) in. En denk aan je geld op een derdenrekening bij een notaris of gerechtsdeurwaarder.

Vul in:

• de ontvangen rente in en
• eventuele koersresultaten als je bijvoorbeeld een spaarrekening in Amerikaanse dollars hebt.

2. Beleggingen

Het tweede deel bestaat uit een opsomming van je beleggingen. Denk aan aandelen- en obligatieportefeuilles, maar ook beleggingsrekeningen bij je bank.

Per belegging bepaal je:

• dividenduitkeringen: het brutodividend in geld, ontvangen rente op obligaties en andere winstuitkeringen die je in het belastingjaar ontving.
• waarde op 1 januari: de waarde van de belegging op 1 januari. Voor beursgenoteerde effecten neem je de slotwaarde van het voorgaande belastingjaar.
• waarde op 31 december: de waarde van de belegging op 31 december. Voor beursgenoteerde effecten neem je de slotwaarde van het belastingjaar.
• aankopen en stortingen: het bedrag dat je op enig moment in het belastingjaar betaalde voor de aankoop van beleggingen of stortte in je effectenportefeuille.
• verkopen en onttrekkingen: het bedrag dat je op enig moment in het belastingjaar ontving door de verkoop van beleggingen, opnam uit de effectenportefeuille en ontving als aflossing op obligaties.

Reken bedragen eventueel om naar euro’s. Kosten die je maakte voor je beleggingen mag je niet aftrekken.

3. Ander vastgoed

In dit deel vul je de waarde van vastgoed in dat geen woning is. Vul per regel in:

• waarde van: het aankoopbedrag (als gekocht in dat jaar) of de waarde in het economisch verkeer van de volle en onbezwaarde eigendom in vrij opleverbare staat op de aangegeven datum van het belastingjaar.
• waarde naar: het verkoopbedrag (als verkocht in dat jaar) of de waarde in het economisch verkeer op de aangegeven datum van het belastingjaar. Dit is het bedrag waarvoor u de onroerende zaak onder normale omstandigheden had kunnen verkopen op die datum.
• huur- of pachtopbrengsten: kale huurprijs die de huurder in het belastingjaar direct of indirect aan jou betaalde.

De kosten zoals servicekosten, administratiekosten en gemeentelijke heffingen zijn niet aftrekbaar!

4. Woningen met WOZ-waarde

Heb je nog andere woningen dan je eigen woning? Vul die dan in dit gedeelte in:

• WOZ-waarde per 1 januari: de WOZ-waarde van het belastingjaar met als peildatum 1 januari van het jaar vóór het belastingjaar.
• WOZ-waarde per 31 december: de WOZ-waarde van het jaar ná het belastingjaar. Deze had als peildatum 1 januari van het belastingjaar.
• In bezit vanaf: 1 januari of de aankoopdatum.
• In bezit t/m: 31 december of de verkoopdatum.
• huur- of pachtopbrengsten: kale huurprijs die de huurder in het belastingjaar direct of indirect aan jou betaalde.
• stijging WOZ als gevolg van investeringen: de stijging van de WOZ-waarde van het jaar ná het belastingjaar door de verbetering of uitbreiding van de woning.

5. Contant geld

Je kunt ook koerswinst- of verlies hebben op contant geld als gevolg van koerswisselingen van vreemde valuta.

Vul in: het saldo van de koerswinsten en koersverliezen in het belastingjaar van je contante geld in vreemde valuta dat op 1 januari hoger was dan het vrijgestelde deel van je contante geld.

Bereken de koerswinst of het koersverlies als volgt:

• Het saldo op 31 december, omgerekend naar euro’s.
• Min: de aankopen in het belastingjaar, omgerekend naar euro’s.
• Plus: de verkopen in het belastingjaar, omgerekend naar euro’s.
• Min: het saldo op 1 januari, omgerekend naar euro’s.

Bij koerswinst op vreemde valuta pas je de vrijstelling voor contant geld zo veel mogelijk toe op de vreemde valuta. Bij koersverlies op vreemde valuta, pas je de vrijstelling zo veel mogelijk toe op de euro’s.

Bij koerswinst vermenigvuldig je de koerswinst van de eerste stap met de volgende breuk: het bedrag van je contant geld in vreemde valuta op 1 januari boven de vrijstelling/totaal contant geld in vreemde valuta.

Je rekent het bedrag om naar euro’s met de dagkoers of de maandkoers.

6. Kapitaalverzekeringen

Het gaat om de volgende verzekeringen:

• kapitaalverzekeringen voor invaliditeit, ziekte of een ongeval. Deze zijn helemaal vrijgesteld.
• uitvaartverzekeringen of overlijdensrisicoverzekeringen. Het gaat om het totale verzekerde bedrag of de afkoopwaarde per verzekerde van deze kapitaalverzekeringen samen op 1 januari van het belastingjaar.

Wat vul je in:

• waarde op 1 januari: het niet-vrijgestelde deel van de waarde in op 1 januari.
• waarde op 31 december: het niet-vrijgestelde deel van de waarde in op 31 december.
• betaalde premies: de in het belastingjaar betaalde premies.
• uitkeringen: uitgekeerde bedragen in het belastingjaar.

7. Periodieke uitkeringen

Op de site van de Belastingdienst lees je hoe je de waarde van periodieke uitkeringen berekent.

Wat vul je in:

• waarde op 1 januari: deze waarde vind je ook terug in je aangifte inkomstenbelasting van het belastingjaar.
• waarde op 31 december: de waarde op 31 december van het belastingjaar is de waarde op 1 januari in je aangifte inkomstenbelasting van het volgende belastingjaar.
• betaalde premies: de in het belastingjaar betaalde premies.
• uitkeringen: ontvangen uitkeringen in het belastingjaar.

8. Uitgeleend geld

Als je geld uitleent aan derden dan ontvang je meestal rente. Sommige leningen zijn vrijgesteld.

• ontvangen rente: de rente in het belastingjaar over je uitgeleende geld.
• waarde op 1 januari: de waarde van het uitgeleende geld op 1 januari van het belastingjaar, zoals dat ook in je aangifte inkomstenbelasting stond.
• waarde op 31 december: de waarde van het uitgeleende geld op 31 december van het belastingjaar, zoals deze ook in je aangifte inkomstenbelasting stond op 1 januari van het volgende belastingjaar.
• verstrekte leningen: het totaalbedrag van nieuwe leningen in het belastingjaar en verhogingen van bestaande leningen.
• aflossingen: de totale aflossingen die je ontving in het belastingjaar.

9. Overige bezittingen

Heb je nog andere bezittingen zoals crypto? Dan kun je die hier kwijt.

Per bezitting bepaal je:

• opbrengsten: de opbrengsten die je had, zoals royalty’s of huurinkomsten.
• waarde op 1 januari: de waarde van de bezitting op 1 januari.
• waarde op 31 december: de waarde van de bezitting op 31 december.
• aankopen en stortingen: het bedrag dat je op enig moment in het belastingjaar betaalde voor de aankoop van deze bezittingen.
• verkopen en onttrekkingen: het bedrag dat je op enig moment in het belastingjaar ontving door de verkoop van deze bezittingen.

10. Schulden anders dan de eigen woning

Heb je nog andere schulden in box 3? Denk aan:

• schulden voor consumptieve doeleinden, zoals voor de financiering van een camper
• schulden ontstaan doordat u schenkingen op papier hebt gedaan. Je hebt bijvoorbeeld een bedrag aan je kind geschonken dat je kind pas krijgt na je overlijden
• een schuld voor de aankoop, het onderhoud of de verbouwing van de eigen woning waarvan de rente niet aftrekbaar was in box 1, omdat de schuld niet tot de eigenwoningschuld hoort
• schulden voor de financiering van aandelen, obligaties of rechten op periodieke uitkeringen. Het gaat hierbij niet om financiering van aandelen in een vennootschap waarin je een aanmerkelijk belang bezit.
• een schuld voor de financiering van uw 2e woning (bijvoorbeeld een vakantiewoning) of andere onroerende zaken
• schulden volgens de Wet studiefinanciering (tenzij de studieschuld nog kan worden omgezet in een gift)
• te betalen erfbelasting
• teveel ontvangen toeslagen die u moet terugbetalen
• tot en met 2022: schulden bij overige vorderingen tussen partners én tussen ouders en minderjarige kinderen
• een aandeel in een onverdeelde boedel met schulden
• een aandeel in een fiscaal transparant fonds of een fiscaal transparant rechtsfiguur met schulden

Het gaat hier niet om:

• een schuld voor de aankoop, het onderhoud of de verbouwing van de woning die onder de eigenwoningregeling viel (in box 1)
• een restschuld voor een woning die je vroegere hoofdverblijf was
• vanaf 2023: schulden bij overige vorderingen tussen partners én tussen ouders en minderjarige kinderen
• schulden van je onderneming
• te betalen inkomstenbelasting

Let op!
Woonde je het hele belastingjaar buiten Nederland? Dan gaat het alleen om je schulden voor je onroerende zaken in Nederland.

Wat vul je in?

• betaalde rente: de in het belastingjaar betaalde rente. Financieringskosten mag je hierbij niet optellen. Ook boeterentes niet.
• koerswinst- of verlies: als de lening niet in euro’s is.
• kwijtscheldingen: vul het bedrag in dat kwijtgescholden is.

11. Overzicht werkelijk rendement

Tot slot krijg je alle vermogensbestanddelen netjes in één overzicht. Je ziet direct alle inkomsten en uitgaven, eventuele koersverschillen, waardeverschillen en kwijtscheldingen.

De laatste kolom toont het werkelijk rendement per vermogensbestanddeel. De schulden trek je van de bezittingen af.

Het werkelijk rendement vermenigvuldig je met het belastingtarief om de box 3 belasting op basis van werkelijk rendement te berekenen.

Je ziet direct of je mogelijk nog belastingteruggave krijgt.

Onderaan staat nog een advies of je het formulier Opgaaf werkelijk rendement het beste wel of niet moet insturen.