Persoonlijk financieel overzicht (Rich Dad, Poor Dad)

Beschrijving

Met het persoonlijk financieel overzicht van Rich Dad, Poor Dad (Rijke Pa, Arme Pa) van Robert Kiyosaki krijg je een duidelijke en actuele momentopname van je financiën. Vul maandelijks de cijfers op de resultatenrekening en balans in, dan analyseert de spreadsheet waar je nu staat en geeft het je aanwijzingen over wat je moet doen om financieel vrij te worden.

Maak een budget met het persoonlijk financieel overzicht

Veel mensen maken een budget met behulp van een spreadsheet die hun maandelijkse inkomsten en uitgaven bijhoudt. Hoewel dit nuttig is, laat het je niet het hele financiële plaatje zien. Je kunt beter leren hoe je een persoonlijk financieel overzicht moet gebruiken. Het is heel eenvoudig. Dit zijn de onderdelen van een persoonlijk financieel overzicht.

Het eerste deel van het diagram toont de resultatenrekening met twee rijen met het label inkomsten en uitgaven. Dit is waar de meeste spreadsheets stoppen. Rijke Pa vult het persoonlijk financieel overzicht aan met het tweede deel, de balans. De balans bestaat uit twee kolommen met de labels bezittingen en schulden.

Door de relatie tussen de resultatenrekening en de balans van je persoonlijk financieel overzicht te begrijpen, zie je in welke richting je geld beweegt en of je er rijk(er) van wordt of niet.

Resultatenrekening

Al het geld dat je huishouden binnenkomt, stroomt via de inkomstenkolom van je resultatenrekening. Dit bevat de drie soorten inkomsten:

In Nederland betaal je op verschillende manieren belasting. Over je gewone inkomen en passief inkomen betaal je inkomstenbelasting, terwijl je over jouw portfolio-inkomen vermogensbelasting betaalt.

Balans

Het tweede deel van je persoonlijk financieel overzicht is de balans. De balans bestaat uit bezittingen en schulden. Simpel gezegd: bezittingen brengen geld in het laatje. Schulden halen geld uit je zak.

Bezittingen

Een traditionele boekhouder zal je vertellen dat bezittingen (ook wel activa genoemd) zaken zijn die ‘een geldwaarde hebben en eigendom zijn van een individu of bedrijf’. Volgens die definitie kunnen je wekker en dagelijkse boterham als bezittingen worden beschouwd.

Rijke Pa is het daar niet mee eens. Waar de meeste accountants jouw aandelen, sieraden, woning, auto’s en beleggingsfondsen classificeren als bezittingen, doet Rijke Pa dat niet. Rijke Pa gelooft niet dat ze enige waarde hadden, tot de dag dat jij ze verkoopt. We gebruiken de definitie van Rijke Pa: een bezit is iets dat geld in je zak stopt, of je nu werkt of niet.

Schulden/verplichtingen

De meeste accountants zullen je vertellen dat een schuld ‘een verplichting is om een bedrag te betalen dat je aan iemand verschuldigd bent, of het nu een individu of een organisatie is’. Rijke Pa definieert een schuld als iets dat geld uit je zak haalt.

Zie je het dilemma? De meeste mensen (en bankiers) beschouwen hun huis en auto als een bezitting, omdat deze waarde hebben. Rijke Pa ziet je huis en auto als een schuld of verplichting, omdat ze elke maand geld uit je zak halen.

“Maar de auto is al afbetaald,” betwist je misschien. De autolening is misschien afbetaald, maar wat denk je van brandstof, onderhoud, reparaties en verzekering?

En wat denk je van je huis? Daar betaal je iedere maand braaf je hypotheek van (geld uit je zakken). En tijdens de financiële crisis stonden veel huizen ‘onder water’. De hypotheek is dan hoger dan de waarde van het huis. Pas dan realiseer je je dat je huis geen bezit is, maar een schuld/verplichting.

Daarom is het zo belangrijk dat je jouw balans begrijpt. Mensen noemen hun verplichtingen, bezittingen en vice versa. Toen de economie verslechterde, werden veel mensen met die harde realiteit geconfronteerd.

Simpel gezegd: als je alleen maar schulden hebt (en dat geldt ook voor je huis, omdat het je elke maand geld kost), dan wordt het moeilijk om rijk te worden, zelfs als je budget in evenwicht is.

Maar heb je echter bezittingen die elke maand cashflow genereren, naast je andere inkomstenbronnen, dan word je veel gemakkelijker rijk.

Hoe werkt het persoonlijk financieel overzicht in Excel?

In 7 stappen maak je een persoonlijk budget en krijg je inzicht in jouw financiële situatie.

Stap 1. Inkomsten vaststellen

Begin met het vaststellen van je inkomsten. Wat is je brutosalaris of -uitkering? We kiezen bewust voor de bruto-inkomsten, zodat je er bewust van wordt wat je aan belasting betaalt. Welk inkomen haal je uit vastgoed of je onderneming? Bijvoorbeeld: huurinkomsten of winst uit onderneming. Vul tot slot in wat je ontvangt aan rente, dividend en royalties uit je portfolio inkomen.

Stap 2. Uitgaven optellen

Je gaat nu maandelijks je uitgaven bijhouden. Hou het simpel en gebruik daarom niet te veel categorieën. Je bankrekening vertelt je precies waar je allemaal geld aan uitgeeft. Wat je overhoudt dat is de netto cashflow.

Stap 3. Bezittingen inventariseren

Inventariseer vervolgens wat je allemaal aan bezittingen hebt. De waarde van vastgoed vul je in als het verschil tussen de marktwaarde minus hypotheken. Hier valt dus niet je eigen huis onder (zie hierboven waarom). Heb je een onderneming? Bereken dan de waarde ervan met deze tool.

Stap 4. Hebbedingen in kaart brengen

Onder deze categorie verzamel je andere bezittingen met een waarde. Hier vallen je huis en auto dus onder. De bank telt die mee als bezittingen, maar Rijke Pa doet dat dus niet. Ze leveren niks op, maar kosten juist iedere maand geld.

Stap 5. Schulden bepalen

Tot slot bepaal je welke schulden je hebt. Meestal zijn dat je hypotheek en persoonlijke leningen. Maar vergeet niet je credit cards en eventuele studielening.

Excel berekent direct wat je nettowaarde is (verschil tussen je bezittingen en schulden). Maar nogmaals, Rijke Pa telt daar je huis en auto (de hebbedingen) niet bij op, omdat ze maandelijks geld kosten in plaats van opbrengen.

Stap 6. Kengetallen berekenen

De template geeft je nu meer inzicht door het beantwoorden van een aantal vragen:

Kies zelf het kengetal voor de linkergrafiek. De rechtergrafiek toont je inkomsten, uitgaven en de netto cashflow.

Stap 7. Samenvatting en nettowaarde beoordelen

De laatste stap berekent jouw nettowaarde (volgens Rich Dad begrippen). De verhouding van je bezittingen, schulden en nettowaarde vind je terug in de linkergrafiek. De rechtergrafiek toont de ontwikkeling van je nettowaarde,. Gaat het de goed kant op?

Tips over financiën

Tot slot nog enkele eenvoudige tips om net als de rijken te budgetteren: